فین‌تک و عملکرد شبکة بانکی در ایران (رویکرد مدل خودرگرسیونی با وقفة توزیعی)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

گروه بانکداری، پژوهشکدة پولی و بانکی، بانک مرکزی ایران، تهران، ایران.

چکیده

امروزه، اهمیت حضور و ظهور فین‌تک‌ها، به‌خصوص فین‌تک‌های فعال در حوزة مالی، بر کسی پوشیده نیست. اهمیت این موضوع تا بدان‌جاست که دامنة گسترده‌ای از مطالعات اخیر بر عملکرد فین‌تک‌ها و رابطة آن با بخش بانکی در سطح بین‌الملل متمرکز شده است. باتوجه به اهمیت موضوع و با توجه به حضور 50 شرکت فعال فین‌تکی در ایران، در مطالعات کشورشناسی بررسی این امر در ایران ضروری می‌نماید. این شرکت‌های ایرانی در بخش‌های مختلف مدل کسب‌وکار بانک‌ها وارد شده‌اند. بنابراین، حضور آن‌ها عملکرد بانک‌های کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این مقاله، با بهره‌مندی از داده‌های سری ‌زمانی در دورة ۱۳۷۰ تا ۱۴۰۰ و بهره‌مندی از مدل خودرگرسیونی با وقفة توزیعی، اثر فین‌تک‌ها در کوتاه‌مدت و بلندمدت بر عملکرد بانک‌های کشور بررسی شده است. در این مقاله، فین‌تک‌ها به دو گروه فین‌تک‌های رقیب و غیررقیب تقسیم شده است. از معیار عمر فین‌تک‌ها به‌عنوان معیار حضور فین‌تک‌ها و از معیار بازده دارایی به‌عنوان معیار عملکرد بانک‌ها استفاده شده است. نتایج حاصل از صحت مدل حاوی موارد زیر است: نرمال‌بودن توزیع جملات پسماند، نبود هم‌بستگی سریالی، وجود واریانس همسانی و وجود رابطة بلندمدت. نتایج بررسی نشان می‌دهد بین فین‌تک‌ها و عملکرد بانک‌ها رابطة معنا‌دار هست، به‌طوری‌که در بلندمدت هر دو فین‌تک رقیب و غیررقیب اثر منفی بر سودآوری بانک‌ها دارد. اما، در کوتاه‌مدت فین‌تک‌های غیررقیب رابطة مثبت و فین‌تک‌های رقیب، به‌جز کرادفاندینگ‌ها و لند‌تک‌ها، با سودآوری بانک‌ها رابطة منفی دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


حوزة موضوعی: ایران

Scope: Iran

Adriana D, Wawan D. (2018). “Regulating P2P lending in Indonesia_Lessons learned from the case of China and India”. Journal of Internet Banking and Commerce. 23: 1-19.
Akhisar I, Tunay KB, Tunay N, (2015). “The effects of innovations on bank performance: the case of electronic banking services”. Procedia-Soc. Behav. Sci. 195: 369-375. doi: 10.1016/j.sbspro.2015.06.336.
Anagnostopoulos I. (2018). “Fintech and regtech: Impact on regulators and banks”. Journal of Economics and Business. 100(C), 7-25. doi: 10.1016/j.jeconbus.2018.07.003.
Begenau J. (2018). “Comment on government guarantees and the valuation of American Banks”. NBER Macroeconomics Annual. 33: 146-156. doi: 10.1086/700900.
Boot A, Hoffmann P, Laeven L, Ratnovski L, (2021). “Fintech: what’s old, what’s new?”. J. Financ. Stab. 53(April): 100836. doi: 10.1016/j.jfs.2020.100836.
Breusch TS, Pagan AR. (1979). “A Simple Test for Heteroskedasticity and Random Coefficient Variation. “Econometrica. 47(5): 1287-1294. doi: 10.2307/1911963.
Buchak G, Matvos G, Piskorski T, Seru A. (2018). “Fintech, regulatory arbitrage and the rise of shadow banks”. Journal of Financial Economics. 130(3): 453-483. doi: 10.1016/j.jfineco.2018.03.011.
Cheng M, Qu Y. (2020). “Does bank FinTech reduce credit risk? evidence from China”. Pac. Basin Financ. J. 63: 101398. doi: 10.1016/j.pacfin.2020.101398.
Campanella F, Serino L, Crisci A. (2022). “Governing fintech for sustainable development: evidence from Itlian banking system”. Qualitative Research in Financial Markets. in Press. doi:10.1108/QRFM-01-2022-0009.
Demirgüç-Kunt A, Huizinga H. (2010). “Bank activity and funding strategies: The impact on risk and returns”. Journal of Financial Economics. 98(3): 626-650. doi: 10.1596/1813-9450-4837.
Dorfleitner G, Hornuf L, Schmitt M, Weber M. (2017). The FinTech Market in Germany. Berlin: Springer.
Drasch BJ, Schweizer A, Urbach N. (2018). “Integrating the ‘Troublemakers’: A taxonomy for cooperation between banks and fintech”. Journal of Economics and Business. 100: 26-42. doi: 0.1016/j.jeconbus.2018.04.002.
Elia G, Stefanelli V, Ferilli GB. (2022). “Investigating the role of Fintech in the banking industry: what dowe know?”. European Journal of Innovation Management. in Press. doi:10.1108/EJIM-12-2021-0608.
Financial Stability Board (FSB). (2022). “FinTech”. https://www.fsb.org/work-of-the-fsb/financial-innovation-and-structural-change/fintech/.
Godfrey LG. (1978). “Testing Against General Autoregressive and Moving Average Error Models When the Regressors Include Lagged Dependent Variables”. Econometrica. 46: 1293-1302. doi: 10.2307/1913829.
GU S, Kelly B, Xiu D. (2020). “Empirical asset pricing via machine learning”. Rev. Financ. Stud. 33(5): 2223-2273. doi: 10.1093/rfs/hhaa009.
Iman N. (2018). “Is mobile payment still relevant in the fintech era?”. Electronic Commerce Research and Applications. 30(July-August): 72-82. doi: 10.1016/j.elerap.2018.05.009.
Jagtiani JA, Lemieux C. (2018). “Do fintech lenders penetrate areas that are underserved by traditional manks?”. Journal of Economics and Business. 100(C):43-54. doi: 10.1016/j.jeconbus.2018.03.001.
Magnuson WJ. (2018). Regulating Fintech. https://ssrn.com/abstract=3027525.
Navaretti GB, Calzolari G, Mansilla-Fernandez JM, Pozzolo AF. (2017). “Fintech and Banking. Friends or Foes?”. European Economy. 3(2):9-30. doi: 10.2139/ssrn.3099337.
Pérez-Martín A, Pérez-Torregrosa A, Vaca M. (2018). “Big Data techniques to measure credit banking risk in home equity loans”. Journal of Business Research. 89(August 2018): 448-454. doi: 10.1016/j.jbusres.2018.02.008.
Pesaran MH, Shin Y, Smith RJ. (2001). “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”. Journal of Applied Econometrics. 16: 289-326. doi: 10.1002/jae.616.
Philippon T. (2015). “Has the US finance industry become less efficient? On the theory and measurement of financial intermediation”. American Economic Review. 105(4): 1408-1438. doi: 10.1257/aer.20120578.
Qiu H, Huang YP, Ji Y. (2018). “How Does FinTech Development Affect Traditional Banking in China? The Perspective of Online Wealth Management Products”. Journal of Financial Research (Chinese Version). 461(11): 17-30.
Rega FG. (2017). “The bank of the future, the future of Banking - an empirical analysis of European banks”. SSRN Electronic Journal. doi: 10.2139/ssrn.3071742.
Scott SV, Van Reenen J, Zachariadis M. (2017). “The long-term effect of digital innovation on bank performance: an empirical study of SWIFT adoption in financial services”. Res. Policy. 46(5): 984-1004. doi: 10.1016/j.respol.2017.03.010.
Sheng T. (2021). “The effect of fintech on banks’ credit provision to SMEs: evidence from China”. Finance Res. Lett. 39(3): 101558. doi: 10.1016/j.frl.2020.101558.
Thakor AV. (2020). “Fintech and banking: What do we know?”. Journal of Financial Intermediation. 41(3): 100833. doi: 10.1016/j.jfi.2019.100833.
Uddin MH, Sabur M, Md Hakim A. (2020). “Does cyber tech spending matter for bank stability?” Int. Rev. Financ. Anal. 72(3): 101587. doi: 10.1016/j.irfa.2020.101587.
Varma P, Shivinder N, Kiran S, Simon G, Ramona RA. (2022). “Thematic Analysis of Financial Technology (Fintech) Influence on the Banking Industry”. Risks. 10(186): 1-17. doi: 10.3390/risks10100186.
Vives X. (2017). “The Impact of FinTech on the Banking Industry”. European Economy. 2(4): 97-105. doi: 10.55544/ijrah.2.4.66.
World Bank Group. (2022). “Fintech and Future of Finance Overview Paper”. International Bank for Reconstruction and Development / The World Bank.
Wheelock DC, Wilson PW. (2012). ”Do Large Banks Have Lower Costs? New Estimates of Returns to Scale for U.S. Banks”. Jornal of Money, Credit and Banking. 44(1): 171-199. doi: 10.20955/wp.2009.054.
Yao T, Song L. (2021). “Examining the differences in the impact of Fintech on the economic capital of commercial banks’ market risk: evidence from a panel system GMM analysis”. Applied Economics. 53(23): 2647-2660. doi: 10.1080/00036846.2020.1864275.
Zhang A, Wang S, Liu B, Liu P. (2022). “How fintech impacts pre‐and post‐loan risk in Chinese commercial banks”. International Journal of Finance & Economics. 27(2): 2514-2529. doi: 10.1002/ijfe.2284.
Zhao J, Li X, Yu CH, Chen S, Lee CC. (2022). “Riding the FinTech innovation wave: FinTech, patents and bank performance”. Journal of International Money and Finance. 122(3): 102552. doi: 10.1016/j.jimonfin.2021.102552.