حل منازعة پاپوا با رویکردی دینی و پرورش شخصیت

اوکسان, عارف‌الدین; مانورانگ, هندرا; سودیرمان, س

doi:10.22059/jcountst.2025.401260.1348

حل منازعة پاپوا با رویکردی دینی و پرورش شخصیت

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشکدة امنیت ملی، دانشگاه دولتی دفاع اندونزی، اندونزی.

² دانشکدة راهبرد دفاعی، دانشگاه دولتی دفاع اندونزی، اندونزی.

10.22059/jcountst.2025.401260.1348

چکیده

این پژوهش با هدف تبیین تلاش‌ها در جهت حل‌وفصل منازعة پاپوا از طریق به‌کارگیری رویکرد دینی و پرورش شخصیتی انجام شده است. در این مقاله تلاش شده است روند حل تعارض اجتماعی در پاپوا تحلیل شود؛ تعارضی که تاکنون به سرانجام نرسیده است. همچنین، راهکاری برای حل این منازعه بر اساس رویکرد دین و پرورش شخصیت مطرح شود. روش پژوهش به‌کاررفته در این مطالعه کیفی و با رویکرد مطالعة موردی است. شیوه‌های گردآوری داده‌ها عبارت است از مشاهده، مصاحبه، اسناد و مدارک و اعتبارسنجی داده‌ها از طریق مثلث‌سازی. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که همکاری ذی‌نفعان در انجام وظایف و ایفای نقش‌های خود مطابق با استانداردها و دستورالعمل‌های عملیاتی مصوب، از طریق به‌کارگیری رویکرد دینی و پرورش شخصیت در حل منازعة پاپوا، امید تازه‌ای برای بهبود شرایط امنیتی و تقویت احساس آرامش در میان مردم پاپوا ایجاد خواهد کرد و در کاهش اقدام‌های تروریستی گروه‌های جدایی‌طلب مسلح که همچنان موجب ناامنی هستند، مؤثر واقع خواهد شد. نتایج همچنین، نشان می‌دهد که ایجاد و گسترش تحول در نگرش، رفتار و منش نسل آیندة پاپوا همچنان نیازمند تقویت و توسعه از طریق رویکرد دینی و مؤلفه‌های پرورش شخصیت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

روابط بین‌الملل

موضوع: روابط بین‌الملل، امنیت ملی، صلح و حل منازعه

حوزة موضوعی: اندونزی

Main Object: International Relations, National Security; Peace and Conflict Resolution

Scope: Indonesia

مراجع

BBC News Indonesia. (2024). “Laporan Human Rights Watch: Diskriminasi dan pelanggaran rasialis terhadap orang Papua 'lebih banyak dan sangat kelihatan' di rezim Jokowi”. September. https://www.bbc.com/indonesia/articles/czj97xgl470o.

Central Statistics Agency. (2020). “National Statistical Office”. https://www.nso.gov.pg/.

Conflict Resolution Unit Indonesia. (2025). “Penanganan Konflik dari Perspektif Kearifan Lokal: Peluang dan Tantangan”. October. https://www.conflictresolutionunit.id/penanganan-konflik-dari-perspektif-kearifan-lokal-peluang-dan-tantangan/.

Fitriani S. (2020). “Keberagaman Dan Toleransi Antar Umat Beragama”. Analisis: Jurnal Studi Keislaman. 20(2): 179-192. https://doi.org/http://dx.doi.org/10.24042/. [in Indonesian]

Godlif S. (2023). “Pengaruh Agama Terhadap Penyelesaian Konflik Sosial di Masyarakat”. Jurnal Review Pendidikan dan Pengajaran. 6(3). http://journal.universitaspahlawan.ac.id/index.php/jrpp. [in Indonesian]

Isfahani Y, Pebriliani AD, Maritza RS. (2025). “Analisis Konflik Sosial dan Agama di Tolikara: Pendekatan Multidimensional dalam Implementasi Pancasila dan Penyelesaian Konflik”. Nusantara: Jurnal Pendidikan, Seni, Sains Dan Sosial Humaniora. 2(2): 1-13. https://journal.forikami.com/index.php/nusantara/article/view/819. [in Indonesian]

Koesoema D. (2007). Pendidikan Karakter Strategi Mendidik Anak di Zaman Global. Jakarta: Grasindo. [in Indonesian]

Manurung H. (2025). Globalizing Indonesian National History. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.26213.10722.

Manurung H. (2017). “Penyelesaian Konflik Papua VS Hak Menentukan Nasib Sendiri”. Research Gate. March. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.27260.44164.

Manurung H, Bainus A. (2019). “Process and resolution of the Papua problem”. Central European Journal of International and Security Studies. 13(4): 169-190. https://doi.org/10.51870/CEJISS.XKVV3716.

Muslich M. (2011). Pendidikan Karakter Menjawab Tantangan Krisis Multidimensional. Jakarta: Bumi Aksara, Cet. [in Indonesian]

Pemerintah Daerah Kabupaten Puncak Jaya. (2025). “Profil Daerah Kabupaten Puncak Jaya Papua”. October. https://puncakjayakab.go.id/.

Putri DL, Nugroho RS. (2023). “Siapa KKB Papua, Tujuan, dan Daftar Kejahatannya”. Kompas. February. https://www.kompas.com/tren/read/2022/03/08/120000965/siapa-kkb-papua-tujuan-dan-daftar-kejahatannya?page=all.

Quisumbing LR. (2000). “Ch. 19 Values education towards a culture of peace in Male roles, masculinities and violence: a culture of peace perspective”. Paris: UNESDOC Digital Library. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000120683.

Rasyid MR, Sulaiman U, Rosdiana R, Sudirman S. (2021). “Resolusi Konflik Sosial Keagamaan Masyarakat Pulau Raam Kota Sorong, Papua Barat”. Tasamuh: Jurnal Studi Islam. 13(2): 327-344. https://doi.org/10.47945/tasamuh.v13i2.447. [in Indonesian]

Salima Fathia A. (2024). “Profil 6 Provinsi di Papua, Ada yang Tidak Punya Laut”. March. https://www.detik.com/sulsel/berita/d-7262042/profil-6-provinsi-di-papua-ada-yang-tidak-punya-laut. [in Indonesian]

Zubaedi Z. (2013). Pengembangan Masyarakat Wacana dan Praktek. Kencana.