تحلیل گفتمان انتقادی از ترجمۀ فرانسة چند خبر سیاسی دربارة ایران در رسانۀ فرانسوی لوفیگارو

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

گروه زبان فرانسه، دانشکدة ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

چکیده

تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی میان‌رشته‌ای است و رمزگشایی ایدئولوژی نهان در متن در آن دنبال می‌شود. امروزه، مترجمان آگاهانه یا ناآگاهانه با انتخاب معادل‌ها و ساختارهای خاص خود در ترجمه، ایدئولوژی حاکم بر متن اصلی را تغییر می‌دهند. هدف این پژوهش تأکید بر اهمیت رویکردها در ترجمۀ گفتمان مطبوعاتی است. لذا، چند خبر سیاسی مربوط به حوادث اخیر ایران که در رسانۀ فرانسوی لوفیگارو گزارش شده است، نخست با تحلیل گفتمان انتقادی و بر اساس مدل سه‌وجهی فرحزاد بررسی شد. بدین‌منظور، نخست خبرهای سیاسی به نقل از رسانه‌های رسمی داخلی ایران بررسی شد. سپس، ترجمۀ این خبرها در رسانۀ فرانسوی لوفیگارو در سه سطح بین‌متنی، تحلیل گفتمان و انتخاب ترجمه‌ تحلیل و واکاوی شد تا ایدئولوژی و اندیشه‌های پنهان این رسانة غربی در برابر ایران آشکار شود. این پژوهش نشان می‌دهد اغلب مترجمان با به‌کارگیری شیوه‌های حذف، تغییر و تعدیل در ترجمه، نتایج سیاسی خاصی را هدایت می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


حوزة موضوعی: ایران و فرانسه

Scope: Iran and French

احمدی نوحدانی س. (1400). «تبیین چالش‌های ژئوپلیتیکی روابط ایران و فرانسه». فصلنامه ژئوپلیتیک. (7)3: 1-31. doi: 20.1001.1.17354331.1400.17.63.1.6.
بیگی ج، حیدرقلی‌زاده ج. (1392). «ممنوعیت حجاب زنان مسلمان در کشورهای غربی و مغایرت آن با موازین حقوق بشری». مطالعات حقوق بشر اسلام. 5: 65-87. doi: https://ensani.ir/fa/article/335603.
تفنگ‌‎چی س، کاظمی ه. (1396). «تحلیل گفتمان انتقادی سیاست‌های رسانه‌ای بیبیسی فارسی (مطالعة موردی: برنامة «صفحة 2 آخر هفته»)». نشریه مطالعات رسانه‌ای. 65-76. doi: https://mediastudies.srbiau.ac.ir/article_11231.html .
سرابی س، بهجتی‌فرد هـ. (1395). «مقایسه گفتمان خبری سایت‌های فارسی زبان شبکه العربیه و بیبیسی: مطالعه موردی اعتراضات عمومی در بحرین». پژوهش‌های ارتباطی. 23(1): 133-150. doi: https://doi.org/10.22082/cr.2016.20115.
خاموشی م. (1390). «تأثیر رسانه بر تغییر الگوهای رفتاری و اخلاق رسانه‌ای». پژوهش‌نامه قرآن و حدیث. 8: 169-181. doi: https://ensani.ir/fa/article/272957/.
رضوان‌طلب ر، صدیقی ن. (1398). «بررسی نقش ایدئولوژی از نظر بافت زبانی در ترجمۀ متون سیاسی نزد رسانه‌های خبری فرانسوی‌زبان». پژوهش‌های زبان و ترجمه فرانسه. 213-238. 10.22067/rltf.v1i2.83199 doi:.
ظریف م‌ج، کریمی س. (1402). «ایران و چالش ‌شناختی در تنوع معنایی اتحاد راهبردی در روابط بین‌الملل». مطالعات کشورها. 1(3): 455- 487. doi: 10.22059/jcountst.2023.360338.1038.
فاضلی‌نیا ن. (1385). «علل نگرانی غرب از انقلاب اسلامی (با تأکید بر عنصر ژئوپلیتیک شیعه)». علوم سیاسی. (9)36: 111-124. doi: http://psq.bou.ac.ir/article_11872.html .
فرحزاد ف. (1390). «نقد ترجمه: مدلی سه‌وجهی بر اساس تحلیل انتقادی گفتمان». مطالعات ترجمه. 27-44. doi: https://www.sid.ir/paper/95959/fa .
----------. (1389) «نقد ترجمه از دیدگاه تحلیل گفتمان انتقادی». مطالعات ترجمه. 6(24): 39-47. doi: https://ensani.ir/fa/article/355442/.
----------. (1382). «چارچوبی نظری برای نقد ترجمه». فصلنامه مطالعات ترجمه. 1(3): 30- 34. doi: https://www.sid.ir/paper/96271/fa .
فرقانی م، تقوی‌پور م. (1398). «از گفتمان‌سازی تا جریان‌سازی بیبیسی فارسی بر محور پرونده‌های حقوق بشری». پژوهش‌های ارتباطی. 1(97): 77-110. doi: https://doi.org/10.22082/cr.2019.97990.1733.
گیوریان ح، ذاکری م.(1392). «نقش رسانه‌ها بر فرهنگ‌سازی». مطالعات رسانه‌ای. 8(20): 1-12. doi: https://www.sid.ir/paper/212010/fa .
محمدی م. (1388). «برخورد تمدن‌ها یا برخورد با نظام سلطه (پارادایم جدید در روابط بین‌الملل)». مطالعات انقلاب اسلامی. (5)16: 11 -42. https://www.sid.ir/paper/126909/fa.
مهدیزاده س‌م. (1394). «سکولاریزم و خشونت نمادین در گفتمان تلویزیون: تحلیل گفتمانی برنامه ’پرگار‘ تلویزیون بیبیسی فارسی». مطالعات فرهنگ-ارتباطات. 16(31): 43-56. doi: 20.1001.1.20088760.1394.16.31.5.4.
مهدیزاده س‌م، تقی‌آبادی م. (1398). «تحلیل انتقادی گفتمان برنامه تلویزیونی 90 در باب خشونت فوتبال». پژوهش‌های ارتباطی. 4(26): 139-171. doi: https://doi.org/10.22082/cr.2020.103674.1786.
معتمدنژاد ک. (1386). «استقلال تحریریه‌ای، روزنامه‌نگاران و مشارکت آنان در مالکیت و مدیریت رسانه‌ها». فصلنامه علمی رسانه. 18(3): 9-53. doi: https://ensani.ir/fa/article/292083.
 
https://www.lefigaro.fr/international/iran-la-police-renforce-le-controle-des-femmes-non-voilees-20230716 (Publié le 16/07/2023 à 14: 29, Mis à jour le 16/07/2023 à 15:58)